Tijdens een informatieve sessie in La Hulpe georganiseerd door Bristol Myers Squibb, toonaangevend biofarmaceutisch bedrijf in het onderzoek naar immuno-oncologie, besprak Prof. dr. Bart Neyns, hoofd Medische Oncologie in het UZ Brussel en tevens vooraanstaand expert in kankeronderzoek en -behandeling, de vooruitgang in de strijd tegen de ziekte, de toekomst van immuuntherapie, en het hedendaagse effect ervan op de levenskwaliteit en levensverwachting van patiënten met kanker. De belangrijkste aspecten die werden besproken worden hieronder weergegeven.
10 jaar van vooruitgang voor patiënten met kanker
Na 150 jaar zonder significante evolutie in de behandeling van kanker, ontplooit zich vandaag een ware revolutie dankzij de komst van immuuntherapie. Waar kankerpatiënten zo’n tien jaar geleden aangewezen waren op chirurgische verwijdering van tumoren, radiotherapie, chemotherapie of lokale cytotoxische behandelingen in de strijd tegen de ziekte, heeft de komst van immuuntherapieën binnen oncologie de bakens verzet. Immuuntherapie heeft als doel een reactie van het immuunsysteem tegen kankertumoren te bewerkstelligen, waardoor die kunnen worden uitgeschakeld, of de groei ervan langdurig kan worden onderdrukt – dit mede dankzij het immunologisch geheugen dat door het lichaam wordt aangemaakt, zodat het afweersysteem voor langere tijd weet wat het moet doen tegen de kwaadaardige cellen. Aan de basis liggen de ontdekkingen van Allison (CTLA-4) en Honjo (anti-PD-1), respectievelijk in 1992 en 1996, die als katalysatoren fungeerden voor de huidige revolutie in de behandeling van kanker.
In 2011 keurde het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) de eerste moderne immuno-oncologische (IO) behandeling goed voor patiënten met uitgezaaide huidkanker. Deze innovatie luidde het begin in van een nieuw tijdperk voor de behandeling van kanker. In 2012 werd de eerste IO-therapie (CTLA-4-remmer) in België terugbetaald. Enkele jaren later, in 2015, werd een nieuwe IO therapie met een ander werkingsmechanisme (checkpoint PD-1) gelanceerd, op de voet gevolgd door de eerste combinatie IO-IO therapie met positieve resultaten in 2017.
In tien jaar tijd zijn de levenskwaliteit en de levensverwachting van patiënten met bepaalde kankers aanzienlijk veranderd. Dr. Paul Lacante, Medisch Directeur voor BMS: "Immuuntherapie en combinatietherapieën bij de behandeling van kanker hebben de curve van gemiddelde overlevingskansen voor patiënten met melanoom, nierkanker en niet-kleincellige longkanker hertekend. Verlengde levensduur wordt zo steeds meer realiteit voor patiënten met bepaalde gevorderde tumortypes. Het gebruik van deze therapieën wordt continu uitgebreid naar vroegere stadia van kanker om herval te voorkomen, de kans op uitzaaiingen te verminderen en patiënten hoop voor de toekomst te geven.”
Focus op het geval van melanoom
Vandaag hebben patiënten betere vooruitzichten. Prof. dr. Bart Neyns, hoofd van de afdeling Medische Oncologie in het UZ Brussel, bevestigt de doeltreffendheid van deze behandelingen en de voordelen ervan voor patiënten. "Veel patiënten komen in nood naar ons team toe, en immuuntherapie is vaak de laatste optie voor hen. Wij zijn zeer tevreden met de vooruitgang die we geboekt hebben. Met de huidige immuuntherapiebehandelingen ondervinden de meeste patiënten minder bijwerkingen dan bij chemotherapie bijvoorbeeld. Dit geeft ons vertrouwen in de toekomst van de kankerbehandeling.